به ارسال و پخش برنامه‌های تلویزیونی برای مشترکان از طریق زیرساخت باند وسیع و توسط پروتکل اینترنت IP-TV گفته می‌شود. این سرویس معمولاً با سرویس‌های دیگری مانند ویدئو بر طبق تقاضا و تلفن اینترنتی و اینترنت پرسرعت، در قالب یک" بسته" به مشترکان ارائه می‌شود.

امروزه، بسیاری از سرویس‌دهندگان باند وسیع ارائه سرویس‌های تلویزیونی را روی شبکه‌های IP آغاز کرده‌اند. به علت توسعة باند وسیع و پیشرفت‌های چشمگیر در ارائه فناوری‌هایی چون ADSL2+ که توان پخش محتوای چند‌رسانه‌ای را با کیفیت بالا دارد و نیز ارائه استاندارد‌های نوین فشرده‌سازی مانند MPEG-4 و کاهش هزینه‌های انتقال دیتا و...، بازار IP-TV پتانسیل بسیار خوبی برای رشد پیدا کرده است.

 

کاربرد‌های IP-TV

 

• پخش دیجیتالی تلویزیون: سرویس‌های پخش دیجیتالی امروزی عموماً از طریق کابل یا ماهواره به مشترکان می‌رسند؛ اما ظهور نسخه‌های جدید و پرسرعت DSL (با توجه به گستردگی زیر ساخت آن) IP-TV را به رقیب جدی ارائه سرویس‌های تلویزیونی ماهواره و کابل تبدیل کرده است. از سوی دیگر، IP-TV نسبت به تلویزیون‌های معمولی توانایی رساندن تعداد زیادتری از کانال‌های تلویزیونی به مشترک را دارد. علاوه بر این، به علت ماهیت "بسته ای" دیتا و دوطرفه (تعاملی) بودن خط ارتباطی، بیننده قادر است که تصمیم بگیرد که "چه‌چیز" را "چه وقت" می‌خواهد ببیند.

 

• ویدئو بر طبق تقاضا: این سرویس در واقع یک سرویس برای استفاده شخصی مشترکان است که در آن کاربر قادر به انتخاب و دانلود محتوای ویدئویی مورد علاقة خود است. این سرویس برای اپراتورها یک سرویس درآمدزاست و شامل این بخش‌ها است:

 

o فیلم بر طبق تقاضا که کاربران از یک" بانک فیلم" فیلم مورد علاقه خود را انتخاب می‌کنند.

 

o برنامه‌ها و محتواهای ذخیره‌شده‌ای که لزومی به مشاهده بهنگام آنها نیست و کاربر می‌تواند آنها را دانلود و سپس مشاهده کند. مثل: اخبار، رویدادهای ورزشی، برنامه‌های آموزشی و...

 

• سرویس‌های تلفنی گوناگون: تلفن معمولی، تلفن تصویری و ویدئو کنفرانس انواع سرویس‌های تلفنی هستند که می‌توانند توسط IP-TV ارائه شوند.

 

• دسترسی به اینترنت: امروزه اتصال به وب یک نیاز ضروری است که کاربردهای بسیار متنوعی دارد؛ IP-TV این نیاز را هم برآورده می‌کند.

 

• آموزش از راه دور: با توجه به زیرساخت مناسب و گستردگی توزیع IP-TV، برنامه‌های آموزش از راه دور الکترونیکی می‌تواند از طریق این سرویس به کاربران برسد.

 

اجزای IP-TV

 

ارائه IP-TVمستلزم تهیه محتوا برای انتشار، مدیریت محتوا و رساندن آن با کیفیت و امنیت مناسب به کاربر نهایی است. بر این اساس، اجزای IP-TV را می‌توان به این صورت برشمرد:

• منابع محتوا: منظور محتوای دیجیتالی و ویدئویی است که از تولیدکنندگان محتوا نظیر تهیه‌کنندگان برنامه‌های چند‌رسانه‌ای، شبکه‌های تلویزیونی و... تهیه می‌شود.

• گره‌های سرویس: گره‌های سرویس، جریان ویدئو و محتوا با فرمت‌های متفاوت را دریافت کرده و پس از شکل‌دهی مجدد، آنها را با کیفیت سرویس مناسب در ناحیه‌ای وسیع از شبکه به مشترکان ارسال می‌کند.

• هسته توزیع در شبکه: این بخش توانایی توزیع و سایر قابلیت‌هایی را که برای ارسال مطمئن دیتا به تجهیزات انتهایی (CPE) مشترکان مورد نیاز است فراهم می‌آورد. این بخش شامل زیرساختی از DSLAM‌ها و شبکه نوری است که در اداره مرکزی یا نقاط توزیع راه دور واقع شده‌اند.

• شبکه دسترسی مشتری: ارسالIP-TV به منازل مشترکان از طریق خطوط DSL با سرعت بالا نظیر ADSL2+ و VDSL و یا خطوط فیبر نوری ممکن است. منظور از شبکه دسترسی نیز همین تکنولوژی‌هاست. 

• تجهیزات انتهایی مشترک: بخشی است که ترافیک IP-TV بدانجا ختم می‌شود و در اختیار مشترک است. این بخش که می‌تواند یک جعبه نصب شدنی باشد، به عنوان بخش عملیاتی سرویس عمل می‌کند و کارهایی چون اتصال به شبکه، کدگشایی دیتا، کنترل نمایش به دلخواه کاربر و... را بر عهده دارد.

 

راز جذابیت‌های IP-TV چیست؟

 

پس از گسترش موج باند وسیع در دنیا، سرویس‌هایی که قابلیت ارائه روی باند وسیع را دارند به سرعت در حال گسترش هستند. در واقع جذابیت این سرویس‌ها است که مشترکان را به سوی تکنولوژی باند وسیع سوق می‌دهند. IP-TV به عنوان یکی از سرویس‌هایی که لازمه ارائه آن وجود زیرساخت باند وسیع است، در حال تبدیل شدن به یکی از جذاب‌ترین سرویس‌ها است. اما به راستی علت این مسأله چیست؟

 

امکان پیاده سازی در گستره و مقیاس وسیع

 

توسعه دو فناوری مهم، زمینه راه‌اندازی گسترده IP-TV را فراهم کرده است. این دو فناوری عبارتند از:

• فناوری‌های دسترسی با سرعت بسیار بالا مانند: ADSL2+، VDSL و فیبر نوری در قالب فیبر به خانه 

• فشرده‌سازی به شیوه MPEG-2

فناوری ADSL2+ هم کیفیت انتقال را از طریق افزایش پهنای باند زیاد می‌کند و هم با توجه به آنکه با افزایش فاصله، نرخ انتقال دیتا در DSL به شدت افت می‌کند، با افزایش پهنای باند می‌تواند نواحی دورتری را تحت پوشش DSL قرار دهد. فیبر یا FTTH نیز عملکرد بسیار خوبی دارد و از تمامی تکنولوژی‌ها و از جمله ADSL2+ نیز برتر است. (سرعت ارسالMbps 100 تا Gbps 1 در مقایسه باMbps 25) البته اشکال عمدة فیبر، زمان‌بر بودن نصب و گسترش آن و هزینه زیاد ایجاد آن است که معمولاً جز با کمک و همکاری مؤثر دولت‌ها ممکن نیست. MPEG-4 نیز برای ارسال به نصف پهنای باند MPEG-2 نیاز دارد که مسلماً مزیتی مهم است.

 

مقرون به صرفه بودن سرویس‌های سه‌گانه

 

منظور از سرویس‌های سه‌گانه، ارائه اینترنت پرسرعت، تلفن و تلویزیون IP در قالب یک "بسته" به مشترک است. مسلماً هر یک از این سرویس‌ها، کاربردها و جذابیت‌های خود را دارد که ارائة همه آنها با هم و با قیمت مناسب، بر جذابیت‌های آنها می‌افزاید. مشخص است که این ارائه این سرویس یک بازی برد-برد برای طرفین است. هم مشترکان نیازهای ارتباطی خود را با پرداخت هزینه‌ای مناسب برآورده می‌کنند و هم شرکت‌های مخابراتی حداکثر استفاده را از سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده در زیرساخت، شبکه دسترسی و تجهیزات خود می‌برند.

 

 

ورود به یک بازار عظیم

 

 

بنا به آمار، اپراتورهای کابلی و ماهواره‌ای تلویزیونی در سال 2004، فقط در ایالات متحده، 55 میلیارد دلار درآمد کسب کرده‌اند. بنابراین، به دلیل گردش مالی بسیار زیاد ارائه سرویس‌های تلویزیونی، تمامی اپراتورها مشتاقانه به دنبال فرصت‌هایی نوین برای ارائه سرویس‌های تلویزیونی هستند.

 

توسعه دو فناوری مهم، زمینه راه‌اندازی گسترده IP-TV را فراهم کرده است. این دو فناوری عبارتند از:

• فناوری‌های دسترسی با سرعت بسیار بالا مانند: ADSL2+، VDSL و فیبر نوری در قالب فیبر به خانه 

• فشرده‌سازی به شیوه MPEG-2

فناوری ADSL2+ هم کیفیت انتقال را از طریق افزایش پهنای باند زیاد می‌کند و هم با توجه به آنکه با افزایش فاصله، نرخ انتقال دیتا در DSL به شدت افت می‌کند، با افزایش پهنای باند می‌تواند نواحی دورتری را تحت پوشش DSL قرار دهد. فیبر یا FTTH نیز عملکرد بسیار خوبی دارد و از تمامی تکنولوژی‌ها و از جمله ADSL2+ نیز برتر است. (سرعت ارسالMbps 100 تا Gbps 1 در مقایسه باMbps 25) البته اشکال عمدة فیبر، زمان‌بر بودن نصب و گسترش آن و هزینه زیاد ایجاد آن است که معمولاً جز با کمک و همکاری مؤثر دولت‌ها ممکن نیست. MPEG-4 نیز برای ارسال به نصف پهنای باند MPEG-2 نیاز دارد که مسلماً مزیتی مهم است.

 

یک فرصت استثنایی

 

IP-TV یک پدیده جهانی است که فرصتی را برای شرکت‌های مخابراتی جهت استفاده بهتر از زیرساخت‌های خود به منظور ارسال ویدئو و محتوای دیجیتال روی شبکه‌های IP فراهم کرده است. تحقیقات نشان می‌دهد که تعداد مشترکان IP-TV از 2.1میلیون در سال 2004 به 27میلیون در سال 2008 خواهد رسید و درآمد حاصل از آن در این سال از 15 میلیار دلار خواهد گذشت. (شکل 3)

در این میان، قاره آسیا در ارائه IP-TV پیشرو خواهد بود. بر اساس برخی تحقیقات، از 13 کشور آسیای شرقی 7 کشور در حال راه‌اندازی یا ارائه IP-TV هستند. بزرگترین شرکت مخابراتی هنگ‌کنگ به نام PCCW هم‌اکنون حدود یک‌سوم تعداد کل مشترکان IP-TV دنیا را در اختیار دارد که عمدتاً بر روی شبکه ADSL با پهنای باند Mbps 6 سرویس خود را ارائه می‌دهد.

در اروپای غربی نیز هم اکنون DSL در میان شیوه‌های دسترسی باند وسیع مقام اول را دارد و رتبه بعدی از آن کابل است. بنا به آمار، هم‌اکنون حدود 40میلیون خانوار در اروپای غربی مشترک باند وسیع هستند که پیش‌بینی می‌شود این تعداد در سال 2010 به 107میلیون (معادل 63 درصد کل خانوارهای اروپای غربی) برسد. اما ارائه IP-TV در کشورهای مختلف این قاره نیز آغاز شده است؛ در ایتالیا و سوئد به ترتیب FastWeb به حدود 200 هزار مشترک و ViaSat به 300 هزار مشترک بر روی فیبر و DSL، IP-TV ارائه می‌کنند. جالب توجه آنکه ViaSat اولین اپراتور اروپایی است که اینترنت باند وسیع را با سرعت Mbps 100 (روی فیبر) ارائه می‌دهد. همچنین ارائه ADSL2+ با سرعت Mbps 24 در ازای ماهیانه 40 یورو، از دیگر خدمات این شرکت است.

 

در انگلستان VNL ارائة سرویسی موسوم به HomeChoice را از سپتامبر2004 آغاز کرده است. مشترکان با دریافت این سرویس در حقیقت 3 سرویس دارند: تلویزیون دیجیتال، اینترنت پر سرعت و تلفن. هزینه این سرویس جذاب هم اکنون (تابستان 2006) به ماهیانه 15 پوند رسیده است.

 

نتیجه‌گیری

 

IP-TV در حال فراگیر شدن است. گسترش زیرساخت‌های باند وسیع و شبکه‌های مبتنی بر IP و فشار بازار و رقابتی‌تر شدن فضا از یک سو و حرکت سرویس‌ها و تقاضای مشترکان به سمت همگرایی دیجیتالی از سوی دیگر، به تسریع این روند دامن می‌زند. در این میان IP-TV می‌تواند با بهره گیری از نقاط قوت و مزایای ذاتی خود نظیر آشنایی طولانی مدت مردم با تلویزیون و گسترش روز افزون شبکه‌های دسترسی باند وسیع به یکی از محبوبترین و گسترده ترین سرویس‌های عصر دیجیتال تبدیل گردد.

سرویس‌دهندگان مخابراتی با استفاده ازتجربه‌های خود در ایجاد و گسترش شبکه‌های مخابراتی و ارائه سرویس بر روی آنها و اعتباری که نزد مشتریان خود کسب کرده‌اند، می‌توانند در ارائه IP-TV نقش اصلی را بر عهده بگیرند. البته ارائه و بسط یک زنجیره ارزش و ایجاد پیوند و همکاری تنگاتنگ با تولیدکنندگان فیلم و محتوا و صاحبان شبکه‌های تلویزیونی در این میان بسیار ضروری است.

 

مراجع:

 

1- “he IPTV/VoD Challenge - Upcoming Business Models” By Jochen Altgeld1 and John D. (J.D.) Zeeman, International Engineering Consortium (IEC)

2- The IP Television Opportunity- a sector overview, August, 2005

3- IPTV: Distribution in Home Networks, white paper , www.intellon.com

 

پی‌نوشت‌ها:

 

Vide On Demand (VOD)

VOIP

Real-time

Content Sources

Service Nodes

Core Distribution Network

customer premises equipment (CPE)

Customer Access Network

Set top box

Triple play

fiber-to-the-home (FTTH)

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: